Słowo „machizm” (hiszp. machismo) odnosi się do takiego sposobu myślenia i zachowania, w którym mocno podkreśla się tradycyjne cechy męskości — siłę, dominację, odwagę, a często też wyższość mężczyzn nad kobietami. Kojarzy się głównie z kulturami latynoskimi i iberyjskimi. Tam przez wieki utrwalał się obraz „prawdziwego mężczyzny”, czyli kogoś, kto nie okazuje słabości, rządzi w domu, broni swojej rodziny, ale też bywa agresywny i apodyktyczny.
Samo słowo machismo pochodzi od hiszpańskiego macho, czyli po prostu „samiec”. Z czasem macho zaczęło oznaczać mężczyznę, który spełnia te społeczne oczekiwania – silnego, dominującego, twardego. I tak powstał „machizm” – postawa, która z jednej strony wynika z kultury, a z drugiej często prowadzi do nierówności i przemocy wobec kobiet.
Co ciekawe, korzenie machizmu sięgają jeszcze czasów przedkolumbijskich. Wtedy różne ludy miały własne wyobrażenia o męskości, ale wszystko zaczęło się zmieniać wraz z przybyciem Europejczyków. To oni przywieźli ze sobą patriarchalne wartości i silny wpływ katolickiej moralności. Z połączenia tych dwóch światów powstał model mężczyzny, który miał być nie tylko silny, ale i dominujący.
Dzisiaj „machizm” coraz częściej postrzegany jest krytycznie – jako coś przestarzałego i szkodliwego. Coraz więcej mówi się o potrzebie zmiany podejścia do męskości – o tzw. nowych męskościach (nuevas masculinidades), które opierają się na empatii, równości i szacunku, a nie na dominacji.
