Język polski pełen jest słów, które – choć nieco archaiczne – wciąż budzą ciekawość swoją brzmieniową finezją i historycznym tłem. Jednym z takich wyrazów jest „absztyfikant”, określenie, które niegdyś rozbrzmiewało na salonach, a dziś częściej wywołuje uśmiech i nostalgię. Skąd pochodzi to słowo? Jakie było jego pierwotne znaczenie? I czy nadal funkcjonuje w polszczyźnie? Oto krótka podróż do świata językowej przeszłości.
Samo słowo „absztyfikant” dotarło do języka polskiego z języka niemieckiego. Jego źródłem jest niemieckie „Abstäffieren”, które oznaczało „odprawiać” lub „zbywać”. W pierwotnym znaczeniu mogło więc odnosić się do osoby starającej się o względy kobiety, ale jednocześnie odprawianej z kwitkiem. Z czasem jednak, w polszczyźnie, znaczenie tego słowa zmieniło się i nabrało nieco bardziej pozytywnego wydźwięku. W języku polskim „absztyfikant” oznaczał zalotnika, adoratora, wielbiciela kobiety. Było to określenie stosowane głównie w XIX i na początku XX wieku, często z lekko ironicznym lub żartobliwym zabarwieniem. Słowo to pojawiało się w literaturze, w rozmowach salonowych, a także w języku codziennym. W dawnych czasach matki z troską komentowały poczynania córek, zastanawiając się, „kto tam znów kręci się jako absztyfikant”.
Obecnie „absztyfikant” nie jest powszechnie używanym słowem. Występuje raczej w języku stylizowanym na dawną epokę lub w kontekście humorystycznym. Można je spotkać w literaturze i filmach historycznych, gdzie odtwarzany jest klimat minionych czasów. Czasami pojawia się też w mowie potocznej jako żartobliwe określenie zalotnika, jednak jego użycie jest ograniczone do osób świadomych jego archaicznego charakteru.
„Absztyfikant” to jedno z tych słów, które – choć brzmią dziś nieco anachronicznie – wciąż mają swój urok i historię. Jego pochodzenie zdradza wpływy języka niemieckiego, a dawne znaczenie pozwala wyobrazić sobie realia polskich salonów sprzed ponad wieku. Chociaż dzisiejsi zalotnicy rzadko bywają nazywani absztyfikantami, warto pamiętać o tym słowie i od czasu do czasu wpleść je w rozmowę, by dodać jej nieco staroświeckiego wdzięku.
